در ادامه قسمت اول به روندهای پیشرفت چاپ سه‌بعدی و فناوری میپردازیم:
۱. مهندسی زیستی و اقتصاد زیستی
امروزه، انسان بیش از هر زمانی به تولید عناصر زنده با تعاریف و اهداف دلخواهش نزدیک است. مهندسی زیستی و فناوری‌های اصلاح ژن‌ها و پیشرفت‌های بیولوژی مصنوعی، این امکان را فراهم می‌کند انسان با استفاده از پایه‌های طبیعت اکوسیستم‌های زنده بسازد.
درنتیجه‌ی پیشرفت‌های مباحث علوم زیستی، دورازانتظار نخواهد بود که در سال‌های پیش رو، هرگونه سلول یا ارگانیزم یا نمونه‌های زیستی به‌راحتی طراحی و ساخته شود. این، فرایندی است که با استفاده از داده‌های فراوان کنونی از ژنومیک انسان‌ها و غیرانسان‌ها ممکن می‌شود. آن داده‌ها نه‌تنها به تولید بی‌شمار ماده‌ی شیمیایی و خام کمک می‌کند؛ بلکه در حل بسیاری از مسائل انسانی نیز مفید خواهد بود.
توانایی انسان در ایجاد و استفاده از ارگانیزم‌‌های زنده درکنار قابلیت برنامه‌نویسی آن‌ها در سطوح سلولی، قابلیت‌های تحولی دانش بشر را بهبود می‌بخشد. به‌هرحال، مشاهده‌ی پیشرفت ظرفیت‌های مهندسی زیستی جذاب خواهد بود. این پیشرفت در مهم‌ترین حوزه، به بازنگری و بازطراحی روش‌های تولید مواد خام خواهد انجامید.
۲. تولید مولکولی و سیستم‌های خودتکثیر
نانوتکنولوژی و ابزارهای نانو به ظهور پدیده‌ای به‌نام تولید مولکولی انجامید که از فرایندهای غیرزیستی برای تولید زیرساخت‌ها و دستگاه‌ها و سیستم‌ها در سطح مولکولی استفاده می‌کند. این قابلیت جدید فناورانه که سرعت رشد چشمگیری هم دارد، توانایی ساختارشکنی در بسیاری از حوزه‌های تولید انسانی را دارد. درنتیجه‌ی آن پیشرفت‌ها، ویژگی‌هایی همچون تولید با هزینه‌ی ارزان و سیستم‌های خودتکثیر و امکان کپی‌شدن طراحی‌های تولیدی، می‌توانند پیشرفت‌های اقتصادی بسیاری در جوامع مختلف ایجاد کنند.
نکته‌ی مهم درباره‌ی تولید مولکولی و افزایش ظرفیت آن، برعکس‌کردن فرایند کلی جهانی‌شدن است. درواقع با نهایی‌شدن آن پیشرفت‌ها، جوامعی که فناوری دراختیار دارند، به کشورهای دیگر نیازی نخواهند داشت. آن‌ها با استفاده از تولید مولکولی، خواهند توانست تمامی نیازهای خود را با هر حجم و ابعادی از ابتدا تولید کنند.
۳. چاپ سه‌بعدی و فناوری
چاپ سه‌بعدی و فناوری ساخت‌وتولید لایه‌ای، به‌سرعت درحال‌تغییر فرایندهای تولید هستند و آن تغییرات را نیز در لایه‌های بنیادین سرتاسر جهان ایجاد می‌کنند. ساخت‌وتولید لایه‌ای به‌نوعی همان فناوری چاپ سه‌بعدی است که فرایند تولید را با اضافه‌کردن لایه‌های بی‌شمار یک قطعه و با طراحی دیجیتال انجام می‌دهد.
روندهای کنونی فناوری‌های پیشرفته‌ی ساخت‌وتولید، همچون تولید بافت‌ها و ارگان‌های زیستی انسانی یا خانه‌ها و خودروها و حتی هواپیماها، نشان می‌دهد چاپ سه‌بعدی و فناوری یا نمونه‌های پیشرفته‌تر، یعنی ساخت‌وتولید لایه‌ای توزیع‌شده (Distributed Additive Manufacturing)، در مسیر ایجاد تحول اساسی هستند. این، تحولی است که به‌صورت بنیادی زنجیره‌ی تأمین ساخت‌وتولید و نیز اقتصاد مرتبط با آن را در مقیاس جهانی دستخوش تغییر خواهد کرد.
در سال‌های پیش رو، با بازنگری و بازطراحی چاپ سه‌بعدی خودکار یا فرایندهای تولید لایه‌ای در فرایندهای ساخت‌وتولید، میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان خواهند توانست نیازهای روزمره‌ی خود را تولید و آن‌ها را معامله نیز کنند. درنتیجه، معیشت و درآمد مردم بیشتر به فعالیت خودشان وابسته خواهد شد و شاید زمانی، تنها با یک کلیک بتوان حداکثر نیازهای روزانه را تأمین کرد. درنهایت، در پیشرفت‌های آتی نباید از نقش فناوری بلاک‌چین در تمرکززدایی از فناوری‌های تولید چشم‌پوشی کرد.